همه چیز در رابطه با مدرک لیسانس
مقدمه
وقتی بحث بر سر مدرک باشد، همه می‌دانند که معمول‌ترین مدرک تحصیلی در بین مردم 'لیسانس' است بنابراین دور از ذهن به نظر می‌آید اگر کسی نداند این مدرک چیست و چگونه به دست می‌آید.
لیکن اگر در دسته افرادی هستید که پاسخ سوال‌هایی نظیرِ لیسانس چقدر طول می‌کشد؟ برای دریافت مدرک لیسانس وارد چه دانشگاهی شوم؟ برای اخذ مدرک لیسانس باید چقدر زمان بگذارم و… را نمی‌دانید، می‌توانید در این نوشتار ما را همراهی کنید تا اطلاعات مفیدی در این زمینه در اختیارتان قرار دهیم.
مدارج تحصیلی
در کشور ما ترتیب مدارک به این صورت است:
در ابتدا شما با گذراندن پایه‌های هفتم، هشتم و نهم، مدرک سیکل را به دست می‌آورید.
در صورت تمایل، با ورود به دوره متوسطه دوم و گذراندن پایه‌ها تا سال دوازدهم، موفق به اخذ مدرک دیپلم خواهید شد.
در مرحله بعد تصمیم می‌گیرید که به دانشگاه وارد شوید یا نه. ورود به دانشگاه در برخی حالات می‌تواند شما را به درجه کاردانی برساند و در برخی حالات به درجه کارشناسی. در ادامه به تفصیل در این مورد صحبت خواهیم کرد.
پس از آن در صورت تمایل به ادامه تحصیل، مجدداً به دانشگاه وارد می‌شوید و پس از گذراندن واحدهای مربوطه، در مدت حدوداً دو سال، مدرک کارشناسی ارشد می‌گیرید.
در این بین، وجود دارند افرادی که می‌خواهند تا آخرین پله ترقی صعود کنند. در این صورت مرحله دکتری انتظارشان را می‌کشد که در نهایت با دفاع از پایان نامه مربوطه به اتمام خواهد رسید.
لیسانس
پس از به اتمام رسیدنِ دوره متوسطه دوم به دو دسته از افراد برخورد می‌کنیم، برخی که در مرحله دیپلم متوقف شده و ادامه تحصیل نمی‌دهند و بعضی دیگر که به دیپلم قانع نیستند و می‌خواهند با ورود به دانشگاه به باز کردن پنجره‌های جدیدی در زندگی‌شان مبادرت ورزند.
دسته دوم، پس از اتمام دروس باید برای شرکت در آزمون کنکور ثبت‌نام نمایند و در آن شرکت کنند.
بعد از اعلام نتایج کنکور، داوطلبان به انتخاب رشته می‌پردازند و در صورت قبولی، می‌توانند در دانشگاهی که پذیرفته شده‌اند ثبت‌نام نموده و به تحصیل علم مشغول شوند.
دریافت مدرک لیسانس به صورت پیوسته
در این حالت شما با شرکت در کنکور و ورود به رشته‌هایی که با عنوان 'کارشناسی' بیان شده‌اند، پس از گذراندن واحدهای مربوطه که زمانی حدوداً ۴ ساله دارد، موفق به اخذ مدرک لیسانس خواهید شد.
دریافت مدرک لیسانس به صورت ناپیوسته
در این حالت، دانشجو ابتدا مدرک کاردانی خود را دریافت نموده و مجدداً در آزمون کنکور شرکت می‌کند تا بتواند در مقطع کاردانی به کارشناسی وارد شده و لیسانس بگیرد. این حالت به خصوص مناسب افرادی است که پس از گذراندن دوره متوسطه دوم به دانشگاه‌های علمی کاربردی وارد می‌شوند و پس از دریافت مدرک کاردانی، خود را هنوز تشنه تحصیل علم می‌بینند. در این صورت می‌توانند مجدداً وارد دانشگاه شده و تحصیلات خود را تا دریافت مدرک لیسانس یا حتی بالاتر ادامه دهند.
انواع دانشگاه‌هایی که می‌توان در آن‌ها مدرک لیسانس گرفت
-
دانشگاه دولتی
اولین دانشگاه و بهترین نوعی که می‌توان در آن لیسانس گرفت، دانشگاه دولتی است. برای ورود به چنین‌دانشگاه‌هایی باید سخت تلاش کنید چون جنگ بین متقاضیان ورود به دانشگاه بر سر دانشگاه‌های دولتی است. اغلبِ این دانشگاه‌ها از نظر بار علمی در سطح بالایی قرار دارند و اساتید آن‌ها بسیار مجرب می‌باشند.
در دانشگاه‌های دولتی نیز چند حالت برای دریافت مدرک لیسانس وجود دارد:
یا شما وارد دانشگاه روزانه می‌شوید، که در این حالت بدون پرداخت پول به تحصیل علم خواهید پرداخت (البته برای استفاده از خوابگاه و غذاهای دانشجویی موظف به پرداخت هزینه هستید)، و یا به قسمت شبانه وارد خواهید شد.
تفاوت شبانه و روزانه در اخذ مدرک لیسانس، فقط پرداخت پول است. دانشجوی شبانه تفاوتی با دانشجوی روزانه ندارد غیر از این که موظف به پرداخت شهریه است.
نوع دیگر دانشگاه دولتی، دانشگاه پیام‌نور است که مهم‌ترین ویژگی آن این است که کلاس‌هایش به صورت نیمه حضوری برگزار می‌شود. در دانشگاه‌های پیام نور که از نوع آموزش از راه دور هستند رشته‌های متنوعی وجود دارد که می‌توانید با توجه به علاقه‌تان یکی را انتخاب کنید.
- دانشگاه آزاد
در دانشگاه‌های آزاد هم می‌توانید مدرک لیسانس بگیرید. ورود به این دانشگاه‌ها نسبت به دانشگاه دولتی راحت‌تر است. در چنین دانشگاه‌هایی نیز اساتید خبره وجود دارند و شما با داشتن تلاش و پشتکار می‌توانید به موفقیت‌های بالایی برسید. برای تحصیل در دانشگاه آزاد و دریافت مدرک لیسانس، باید شهریه پرداخت کنید.
- دانشگاه غیر انتفاعی
از جمله دانشگاه‌هایی که داوطلبِ مدرک لیسانس می‌تواند به آن ورود کند دانشگاه غیرانتفاعی است. مدرکی که از این دانشگاه به دست می‌آید از جانب وزارت علوم است و افتتاح آن هدفی جز فعال نمودن بخش خصوصی نداشته است. شما از دو روش می‌توانید به دانشگاه غیرانتفاعی وارد شوید. اولین راه ورود از طریق کنکور سراسری و دومین راه، ثبت‌نام در دانشگاه بدون شرکت در کنکور است.
شهریه دانشگاه‌های غیر انتفاعی نسبت به دانشگاه‌های آزاد پایین‌تر است. برای ورود به این دانشگاه جهت دریافت مدرک لیسانس، حتما باید مدرک دیپلم را داشته باشید.
در چه رشته‌هایی می‌توان مدرک لیسانس گرفت؟
با توجه به این که در دوره متوسطه دوم چه رشته‌ای را گذرانده‌اید، نوع رشته‌های انتخابی شما در دانشگاه تا حدودی مشخص خواهد شد. برای مثال افرادی که در رشته ریاضی تحصیل کرده‌اند در کنکور ریاضی شرکت می‌کنند و می‌توانند رشته‌هایی چون انواع مهندسی‌ها، حسابداری، ریاضی، فیزیک، شیمی و… را برای دریافت مدرک لیسانس انتخاب نمایند.
دانش‌آموزی که رشته تجربی را پشت سر گذاشته است، پس از شرکت در کنکور قادر به انتخاب رشته‌هایی چون پزشکی، دندان‌پزشکی، داروسازی، پرستاری، زیست‌شناسی و… خواهد بود که در این میان، رشته‌های پزشکی، دندان‌پزشکی و داروسازی مدارکی معادل فوق‌لیسانس خواهند داشت.
اگر در دسته افرادی هستید که در دبیرستان، رشته انتخابی‌تان انسانی بود، پس از شرکت در کنکور انسانی، می‌توانید برای دریافت مدرک لیسانس رشته‌های چون حقوق، روان‌شناسی، حسابداری، ادبیات، اقتصاد، زبان، ادبیات انگلیسی، انواع مدیریت‌ها، روزنامه‌نگاری و… را انتخاب نمایید.
نکته حائز اهمیت این جاست که برخی از دانشگاه‌ها در برخی از رشته‌ها بدون آزمون دانشجو می‌پذیرند. برای مثال ممکن است یک دانشگاهِ آزاد در رشته حقوق و اعطای مدرک لیسانس قادر به جذب دانشجویان بدون کنکور باشد. در این حالت حتی اگر در رشته ریاضی یا تجربی هم دیپلم گرفته باشید باز هم می‌توانید در رشته مربوطه (حقوق) لیسانس بگیرید.
دریافت دو مدرک تحصیلی لیسانس به صورت همزمان
در دانشگاه‌های دولتی به شرطی می‌توانید همزمان لیسانس بگیرید که دانشگاه مربوطه پیام نور باشد و در دانشگاه آزاد شرط مهم این است که رشته انتخابی غیرپزشکی باشد.
از طرفی اگر می‌خواهید در دانشگاه آزاد به صورت همزمان دو لیسانس بگیرید، این نکته حائز اهمیت است که در طول دوره تحصیل، تنها یک دفعه قادر هستید در مورد تحصیلِ همزمان، درخواست خود را ثبت کنید.
در زندگی خود می‌توانیم چند لیسانس داشته باشیم یا باید به یکی بسنده کنیم؟
شما می‌توانید در چند رشته مدرکِ تحصیلیِ لیسانس بگیرید. اتفاقاً دنیا در حال حرکت به سمتی است که برای افرادی که بیش از یک مدرک تحصیلی دارند ارزش و احترام بیشتری قائل است. بنابراین اگر شرایط لازم را دارید می‌توانید این مهم را انجام دهید.
شاید در این لحظه برایتان سوال پیش بیاید که آیا 'زمان' این اجازه را به ما می‌دهد؟ بله. اگر بتوانید زمان خود را به نحو احسن مدیریت کنید قطعاً از پس این کار بر خواهید آمد.
توقف در مرحله لیسانس یا ادامه آن
هر کس باید جواب این سوال را در خود جستجو کند زیرا شرایط مالی، زمانی، فکری و خانوادگی همه با هم یکسان نیست. این شما هستید که با توجه به شرایط خاصی که در زندگی دارید باید در مورد تحصیلاتتان بیشتر فکر کنید.
گاهاً افراد با مدرک لیسانس می‌توانند شغل دلخواه خویش را بیابند و از شرایط آن راضی هستند پس لزومی به ادامه تحصیل نمی‌بینند. لیکن برخی افراد حتی با وجود اخذ مدرک لیسانس همچنان به دنبال شغل ایده‌آل خود می‌گردند و هر چه بیشتر می‌گردند کمتر می‌یابند. در این حالت ممکن است ادامه تحصیل و پرش از پله لیسانس به پله فوق لیسانس، کمک کند تا به یافتن شغل ایده‌آل نزدیک‌تر شوید.
این را نیز فراموش نکنید که تحصیلات در اکثر اوقات می‌تواند درک و منش انسان را تغییر دهد. انسان‌های باسواد معمولاً راحت‌تر با چالش‌های زندگی مواجه می‌شوند، به واسطه شناخت انسان‌های بیشتر در زندگی تغییرپذیرتر هستند، در تربیت فرزند موفق‌ترند و درآمدهای بالاتری دارند.
(نکات فوق‌الذکر به این معنا نیست که افرادی که ادامه تحصیل نمی‌دهند یا ترک تحصیل می‌نمایند افرادی ناموفق هستند. مطالعه، پشتکار و همنشینی با افراد موفق کمک می‌کند که هر کس در زندگی به جایگاه مطلوب خود برسد چه لیسانس داشته باشد چه نداشته باشد. از طرفی بسیاری از مشاغل نیز هستند که برای کسب درآمد نیازی به تحصیلات آکادمیک ندارند. فرض کنید یک طراح لباس هستید. درست است که ورود به دانشگاه و کسب مدرک لیسانس در راستای طراحی لباس به موفقیتِ بیش از پیش شما کمک می‌کند لیکن شما بدون مدرک لیسانس هم می‌توانید بدرخشید).
ورود به بازار کار با مدرک لیسانس
شاید این سوال برایتان به وجود آید که آیا با اخذ مدرک لیسانس حتما شغل ایده‌آل خود را خواهیم یافت یا خیر؟ این موضوع به پارامترهای زیادی وابسته است. مثلاً آیا رشته‌ای که در آن تحصیل کرده و لیسانس گرفته‌اید بازار کار مناسبی دارد یا خیر؟ آیا جامعه، از رشته‌ای که در آن لیسانس گرفته‌اید اشباع شده است؟ آیا کاری که می‌خواهیم متناسب با رشته لیسانس خود اختیار کنیم مورد علاقه‌مان است؟ آیا درآمدِ حاصله از شغلِ به دست آمده با مدرک تحصیلی‌مان کافی است؟
پاسخ همه این سوالات می‌تواند شما را به این سمت رهنمون سازد که با مدرک لیسانس خود می‌توانید شغل اختیار کنید یا خیر. ذکر این نکته نیز ضروری است که یافتن شغل با مدرک لیسانس ساده‌تر از یافتنِ آن با مدارک پایین‌تر یا بالاتر است. اگر دیپلم داشته باشید ممکن است بسیاری از مشاغل دولتی را به واسطه تحصیلات پایین از دست بدهید. اگر مدارک بالاتر از لیسانس داشته باشید نیز حاضر به انجام هر کاری و با هر حقوقی نمی‌شوید. بنابراین می‌توانید با ورود به دانشگاه پس از اخذ مدرک لیسانس به دنبال شغل مورد علاقه خود گشته و بعد از آن در صورت علاقه، به فکر ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر باشید.
سن اخذ مدرک لیسانس
هیچ گاه برای شروع دیر نیست. افراد بسیار زیادی وجود دارند که در طول زندگی خود به دلایل مختلف قادر به ادامه تحصیل نیستند اما مدت‌ها بعد پشیمان شده‌اند. این افراد به سادگی می‌توانند برای دریافت مدرک لیسانس اقدام کنند. اگر هنوز مدرک دیپلم خود را نگرفته‌اید می‌توانید از طریق مراکز آموزش از راه دور به اخذ مدرک دیپلم مبادرت ورزید و سپس برای ورود به دانشگاه از راه‌هایی که در بالا به آن‌ها اشاره شد اقدام کنید.
مهاجرت با مدرک لیسانس
به صورت کلی صرف داشتن مدرک لیسانس، مهاجرت کاری سخت است. اما با توجه به شرایط دیگرتان نظیر مهارت، سن، مدرک زبان، سابقه کار و… می‌توانید برای ادامه تحصیل، سرمایه‌گذاری یا کار مهاجرت کنید. البته بهتر است پیش از هر گونه اقدام با افراد حاذق در این زمینه مشورت نمایید.
ارتقای مدرک لیسانس
مرحله بعد از مدرک لیسانس، ورود به دانشگاه برای دریافت مدرک کارشناسی ارشد یا فوق لیسانس است. برای این کار باید در کنکور کارشناسی ارشد شرکت نموده و پس از انتخاب رشته، در صورت قبولی، در دانشگاه ثبت‌نام کنید.
تصمیمِ این موضوع که پس از کارشناسی ادامه تحصیل بدهید یا نه بر عهده شماست. اگر به تحصیل علاقه دارید و یا ارتقای مدرک تحصیلی می‌تواند در درآمد یا زندگی‌تان تاثیرگذار باشد، برای ادامه تحصیل اقدام کنید.
و سخن پایانی این که
همان‌طور که در این نوشتار خدمت‌تان عرض شد، لیسانس مدرکی است که مابین مدارک دیپلم و فوق لیسانس قرار دارد. از آن‌جایی که امروز ورود به دانشگاه‌ها نسبت به سابق بسیار ساده‌تر بوده و خیل عظیمی از شهروندان موفق به دریافت مدرک لیسانس شده‌اند، خوب است شما نیز از این غافله عقب نمانید و برای دریافت این مدرک تلاش نموده و به دانشگاه وارد شوید. ورود به دانشگاه افق جدیدی در زندگی را پیش روی شما قرار خواهد داد.
تحصیل در رشته‌های موجود در دانشگاه اطلاعات شما را بالا می‌برد، از شما انسان پخته‌تری می‌سازد، کمک می‌کند تا روحیه شاداب‌تری داشته باشید، اعتماد به نفس را در وجود شما تقویت می‌نماید، باعث می‌شود در حل چالش‌های زندگی عاقلانه‌تر رفتار کنید، فرزندان موفق‌تری به جامعه تحویل دهید و شغلی با درآمد بهتر و سطح اجتماعی بالاتر بیابید.
